Zwarte geschiedenismaand

De oorsprong en ontwikkeling van ‚Black History Month‘ kan teruggevoerd worden tot de Amerikaanse intellectueel Carter G. Woodson, die aan het begin van de 20e eeuw pleitte voor het opvullen van het vacuüm van de zwarte Amerikaanse geschiedenis in het collectieve geheugen van de VS (cf. Woodson 1926, 238f.).

Historische ontwikkeling

Samen met andere zwarte intellectuelen richtte hij in 1915 de Association for the Study of Negro Life and History (ASNLH) op en een jaar later het Journal of Negro History, waarin essays over de geschiedenis van zwarte mensen in de VS werden gepubliceerd (vgl. Scott 2011). In een bijdrage aan de ‚Negro History Week‘ in hetzelfde tijdschrift stelde Woodson aan de kaak dat de systemische onderdrukking van zwarte Amerikanen de mogelijkheid om hun eigen geschiedenis te beleven praktisch volledig onmogelijk maakte (cf. 1926, 239) en pleitte hij ook voor een Negro History Week (cf. ibid., 241). Met de hulp van Woodsons organisatie vond de eerste Negro History Week plaats in februari 1926 met als doel de kennis over de zwarte geschiedenis te reconstrueren en te populariseren (cf. Scott 2011). De maand februari werd zorgvuldig en met respect voor bestaande tradities gekozen, omdat de verjaardagen van twee mannen die belangrijk waren voor de zwarte geschiedenis op hetzelfde moment werden gevierd: Abraham Lincoln en Frederick Douglass (vgl. ibid.). Woodson gebruikte deze gelijktijdigheid van vieringen echter niet om het echt mannelijke verzet te eren, maar om de antiracistische inzet van alle zwarte vrouwen en mannen te eren (vgl. ibid.). Het centrale idee van de eerste vieringen van de Negro History Week was om het gevoel van minderwaardigheid bij de zwarte Amerikaanse bevolking weg te nemen en tegelijkertijd de blanke Amerikanen te laten zien dat hun perceptie van de wereld werd gedomineerd door raciale vooroordelen (Woodson 2002, 27). Voor dit doel creëerde Woodsons organisatie lesmateriaal in de vorm van foto’s, lesplannen, toneelstukken en informatieposters (cf. Scott 2011). Woodson zelf pleitte er al vroeg voor om de vieringen uit te breiden, omdat hij ervan overtuigd was dat Black History veel belangrijker en uitgebreider was dan in een viering van een week kon worden weergegeven. Al in de jaren 1940 begonnen zwarte mensen in de staat Virginia de Remembrance Week uit te breiden tot een maand. De gebeurtenissen in de jaren 1960 in de VS hadden een groot effect op de belangstelling voor zwarte geschiedenis en zo veranderde de Negro History Week in de loop van het decennium in ‚Black History Month‘ (BLM) (zie ibid.). In 1976, op de 50e verjaardag van de eerste vieringen, herdoopte Woodson’s organisatie de Negro History Week officieel tot Black History Month en institutionaliseerde de vieringen in het hele land, die sindsdien door elke zittende president publiekelijk werden gesteund (vgl. ibid.).

Maand van de zwarte geschiedenis in Duitsland

In Duitsland vonden de eerste vieringen van de Maand van de Zwarte Geschiedenis plaats in Berlijn in de jaren tachtig. Door de deelname van veel werknemers die in Duitsland gestationeerd waren en van leden van het Amerikaanse leger, leunden deze vieringen sterk op hun Amerikaanse oorsprong (vgl. Asher 2015, 45). Met de hereniging van Duitsland diversifieerde en groeide de zwarte Duitse gemeenschap, zodat de „aanvankelijke[] focus op de Afro-Amerikaanse geschiedenis“ (ibid.) plaats maakte voor een nieuw curriculum dat uitgebreid inging op de Afrikaanse diaspora in Duitsland (vgl. ibid., 45; 49). De Maand van de Zwarte Geschiedenis wordt nu in veel grote Duitse steden gevierd, met historische lezingen, kunsttentoonstellingen, filmvertoningen, lezingen, theatervoorstellingen, paneldiscussies en ook activiteiten voor kinderen om de geschiedenis van de zwarte diaspora onder de aandacht van het publiek te brengen (vgl. ibid., 49). Oorspronkelijk werd de Duitse Maand van de Zwarte Geschiedenis gelanceerd door het initiatief „Zwarte Mensen in Duitsland“ (ISD-Bund e.V.), waarna vele andere verenigingen en organisaties zich aansloten. Door enkele meningsverschillen kan deze veelheid aan organisatoren er zelfs toe geleid hebben dat de Duitse BLM korte tijd niet plaatsvond. Ondertussen nam de „niet-zwarte organisatie […] ‚Institute of Cultural Diplomacy‘ (ICD)“ (Asher 2015, 45) de organisatie van de BLM over, die over voldoende financiële middelen beschikte om een uitgebreid programma aan te bieden, maar scherpe kritiek kreeg omdat het geen zwarte organisatie was (vgl. ibid.). Als gevolg van deze geschillen valt de organisatie van de Duitse BLM sinds 2011 onder de verantwoordelijkheid van de ‚Workshop of Cultures‘ (vgl. ibid.).

Literatuur

Asher, N. (2015): De geschiedenis van Black History Month in Duitsland. In: D. Bergold Caldwell, L. Digoh et al. (eds.): Spiegelblicke. Perspectieven op de Zwarte Beweging in Duitsland. Berlijn: Orlanda, 44-50.

Scott, D. (2011): Oorsprong van Black History Month. https://asalh.org/about-us/origins-of-black- history-month/ [27.09.2020].

Woodson, C. G. (1926): Week van de Negergeschiedenis. In: Tijdschrift voor Negergeschiedenis 11(2), 238-242.

Woodson, C. G. (2002): Observaties van de Negro History Week. In: Black History Bulletin 65(1), 21- 33.