De term Uitgevonden Traditie werd bedacht door historici Eric Hobsbawn en Terence Ranger. In 1983 gebruikten zij de term voor het eerst in hun boek The Invention Of Tradition.
Uitvindingen van de moderniteit
Hobsbawn en Ranger stellen dat veel tradities geen oude riten zijn, maar bij nader onderzoek uitvindingen van de moderniteit blijken te zijn: „Hobsbawn onderscheidt uitgevonden traditie van gewoonte enerzijds en conventie en routine anderzijds. Hij wil niet beweren dat elke traditie is uitgevonden, want natuurlijk zijn gewoonte en gebruik, conventie en routine overgeleverd, maar als hij het heeft over het uitvinden van traditie, dan is dat een bepaalde manier om met traditia om te gaan, in die zin dat een traditum een specifieke of rituele functie heeft.“ (Dittmann 2004, 61)
Historische functie
Hoe kan een traditie worden uitgevonden? Een uitgevonden traditie wordt gerealiseerd door een specifiek punt in het verleden te kiezen en taal, gebaren en voorwerpen zo vaak te herhalen „totdat men zich niet meer kan voorstellen dat het ook ooit anders was.“ (Mancic 2012, 62) Een traditie wordt dus geconstrueerd in het heden en geprojecteerd in het verleden. Je kunt dus ook spreken van een historische fictie.
Schotse rokken, ook wel kilt genoemd, worden bijvoorbeeld beschouwd als een eeuwenoude traditie, maar zijn eigenlijk een uitvinding uit de 19e eeuw. De Griekse volksdans sytraki is vergelijkbaar, maar is pas bekend sinds het midden van de jaren 1960. De vuvuzela, die vooral bekend werd door het WK voetbal en sindsdien wordt beschouwd als een Zuid-Afrikaanse traditie, is ook een moderne uitvinding. De Beierse dirndl was vroeger ook geen feestelijk kledingstuk. Het werd oorspronkelijk gedragen door dorpsmeisjes en daarom zitten er tegenwoordig schorten op de traditionele kostuums.
Functies
Uitgevonden tradities vervullen drie functies: Ze genereren autoriteit, creëren een saamhorigheidsgevoel en vormen gedrag. Uitgevonden tradities kunnen ook worden onderverdeeld op basis van deze functies:
– Tradities die collectieve identiteiten creëren.
– Tradities die samenlevingen vormen en waardestructuren legitimeren.
– Tradities die mensen integreren in sociale groepen
De edele wilde – een mooie illusie? kan ook in deze context worden aangehaald: https://www.hyperkulturell.de/der-edle-wilde-eine-schoene-illusion/
Literatuur
Hobsbawn, Eric/ Ranger, Terence (1983): The Invention Of Tradition. Bambridge: University Press.
Dittmann, Karsten (2004): Tradition und Verfahren: philosophische Untersuchungen zum Zusammenhang von kultureller Überlieferung u. kommunikativer Moralität. Norderstedt: Books on Demand.
Mancic, Emilija (2012): Omwenteling en identiteitsafname. Verhalen over Joegoslavië in de Europese context. Tübingen: Francke.