Uczenie się międzykulturowe

„Jako forma społecznego, zorientowanego na działanie i emocjonalnego uczenia się, daje wgląd w różne formy uczenia się. W formie porównań kulturowych powinno prowadzić zarówno do bardziej precyzyjnej analizy i relatywizacji własnych norm i systemów społecznych, jak i do zmniejszenia uprzedzeń i postaw etnocentrycznych“. (Rinschede 2007)

Temat wielokulturowości coraz częściej pojawia się na pierwszym planie, przez co dominują różne założenia dotyczące zjawiska międzykulturowości. Uczenie się międzykulturowe odnosi się do tej kwestii i ma na celu podniesienie świadomości na temat międzykulturowości. W oparciu o podejście międzykulturowe, koncepcja ta powinna umożliwiać nabywanie kompetencji międzykulturowych.

Podejścia wyjaśniające

„Podejście międzykulturowe […] zakłada, że istnieją domniemane i faktyczne różnice kulturowe, których napotkanie prowadzi do ignorancji, nieporozumień i problemów, a nawet uprzedzeń“ (Ouelsati 2013, 25). Uczenie się międzykulturowe jest rozumiane jako proces mający na celu przeciwdziałanie tym stereotypom. Weidemann proponuje dwie tezy jako definicję uczenia się międzykulturowego:

1. „Uczenie się międzykulturowe odnosi się do zmiany psychologicznej opartej na doświadczeniach różnic kulturowych. 2;

2. międzykulturowe uczenie się odnosi się do zmian psychologicznych, które odnoszą się do zmienionego postrzegania i zmienionego sposobu radzenia sobie z różnicą kulturową“ (Weidemann 2007, 495).

Te dwie definicje odnoszą się do różnych punktów styczności z międzykulturowością. W pierwszej definicji proces uczenia się jest wyzwalany przez zmianę sposobu myślenia spowodowaną subiektywnymi punktami kontaktu, podczas gdy druga dotyczy zmienionego postrzegania i radzenia sobie niezależnie od własnych doświadczeń. Doświadczenia, które promują kompetencje międzykulturowe, obejmują na przykład pobyty za granicą.

Proces mediacji odbywa się głównie w instytucjach szkolnych, gdzie proces uczenia się jest najbardziej zaawansowany. Niemniej jednak, szkolenia w zakresie kompetencji są obecnie oferowane „szczególnie w dziedzinie ekonomii i polityki“ (Bolten 2007, 89). Treści nauczania są elastyczne i dostosowane do grupy uczniów. Celem jest rozpoznanie obcych kultur, a także własnej i przyjęcie pluralizmu kulturowego, ponieważ „człowiek […] jest nosicielem różnych kultur i tożsamości“ (Hartung / Nöllenburg / Deveci 2013, 8). Ludzie konfrontują się z różnymi wartościami, ideami i formami percepcji, dlatego działania innych ludzi są w krótkim czasie kategoryzowane jako kulturowo znajome lub obce (por. Ouelsati 2013, 25).

Świadomość różnic i wynikające z nich działania tworzą kompetencje międzykulturowe. Wynikający z tego proces działania międzykulturowego jest ciągły i zawsze się zmienia.

Literatura

Bolten, Jürgen (2007): Kompetencja międzykulturowa. Erfurt: Landeszentrale für politische Bildung Thüringen.

Hartung, Regine/ Nöllenburg, Katty/ Deveci, Özlem (2013): Przedmowa. W: ders. (red.): Intercultural Learning. Ein Praxisbuch. Schwalbach am Taunus: Debus Pädagogik.

Nothnagel, Steffi (2018): Uczenie się międzykulturowe. Rekonstrukcja kulturowych doświadczeń różnic w oparciu o narracyjno-biograficzne badania podłużne. W: Sabisch, K./ Sorensen, E./ Straub, J. (red.): Schriftenreihe Kultur, Gesellschaft, Psyche. Social and Cultural Studies. Vol. 12. Bochum: Bochumer Universitätsverlag.

Ouelsati, Ramses Michael (2013): Edukacja międzykulturowa w szkołach. W: Hartung, Regine/ Nölleburg, Katty/ Deveci, Özlem (red.): Intercultural Learning. A practical book. Schwalbach am Taunus: Debus Pädagogik, 22-35.

Rinschede, Gisbert (2007): Geographiedidaktik. Paderborn: Schöningh.

Schrüfer, Gabriele (2012): Intercultural Learning. Kroki na drodze do wrażliwości międzykulturowej. W: Praxis Geographie 11, 10-11.

Weidemann, Doris (2007): Akulturacja i uczenie się międzykulturowe. W: Straub, Jürgen/ Weidemann, Arne/ Weidemann, Doris (red.): Handbuch Interkulturelle Kommunikation und Kompetenz: Grundbegriffe – Theorien – Anwendungsfelder. Stuttgart/ Weimar: Metzler, 488-498.