Logo_Hyperkulturell_Zusatz_Final_01-01Logo_Hyperkulturell_Zusatz_Final_01-01Logo_Hyperkulturell_Zusatz_Final_01-01Logo_Hyperkulturell_Zusatz_Final_01-01
  • Info
  • Materialschrank
  • Lexikon
  • E-Learning
  • Seminare
✕

Sekularyzacja

Termin sekularyzacja nie jest jasno zdefiniowany, ale jest kwestionowany. Pochodzi od łacińskiego słowa saeculum i oznacza „wiek“, „stulecie“, ale także „świat“ lub „światowy (umysł)“ (DWDS 2019). Jednym z możliwych opisów jest sekularyzacja jako światopogląd, w którym idea Boga jako siły kierującej „została zastąpiona ideą, w której sam człowiek jest źródłem, podstawą i standardem wiedzy i działania“ (Raes 1986, 31). Sekularyzacja oznacza zatem, że „kościoły nie oferują już duchowego autorytetu, który reguluje struktury społeczne jako całość“ (Valadier 1986, 35), ale „człowiek […] staje się miarą wszystkich rzeczy“ (Schrey 1981, 4). Taka jest sytuacja w dzisiejszych Niemczech, a także w większości uprzemysłowionych krajów świata. „Nasza kultura opiera się na nowoczesnych naukach przyrodniczych i znajduje w nich swój wyraz“ (Raes 1986, 13).

Początki sekularyzacji

Nie należy zapominać, że „nasze współczesne społeczeństwo nie jest bynajmniej w trakcie procesu sekularyzacji dopiero teraz“ (Raes 1986, 13). „Od czasów renesansu nie jest już oczywiste, że władza świecka znajduje swoje uzasadnienie w religii“ (Valadier 1986, 37). Już od czasu rozwoju nauk, które przeciwstawiają zwykłą wiarę czemuś innemu, sekularyzacja również się rozwija. „Wyjaśniające modele świata oparte na naukach przyrodniczych […] istnieją […] od trzech i pół wieku“ (Raes 1986, 14). Były one dalej rozwijane i pogłębiane, a od „XIX wieku […] cała postrzegalna zmysłowo rzeczywistość, w tym sam człowiek, stała się przedmiotem analizy naukowej“ (Raes 1986, 14).

W końcu nauka osiąga tak wysoki status, że „[wszystko], czego nie można udowodnić naukowo […], jest systematycznie odrzucane i eliminowane“ (Raes 1986, 17 f.). Sekularyzacja, na przykład, może być postrzegana jako „rezultat relacji człowieka z człowiekiem i z naturą“ (Valadier 1986, 36). Religia nie jest do tego konieczna, ale „antropologia zajmuje miejsce teologii“ (Schrey 1981, 4).

Jednak z biegiem czasu sekularyzacja zawsze napotykała opór i była kształtowana przez wiele wydarzeń historycznych (por. Schrey 1981, 2). Na przykład, niektórzy ludzie czuli się zagrożeni utratą rzekomo absolutnej pewności „prawdy wiary“ (por. Schrey 1981, 1 i nast.). Ponadto sama sekularyzacja również uległa zmianie, np. Schrey opisuje: „Sekularyzacja jako sekularyzacja koncepcji chrześcijańskich zamienia się w sekularyzm jako odwrócenie się od chrześcijańskiego pochodzenia“. (Schrey 1981, 5)

Dzisiejsze wartości i normy

Sekularyzacja społeczeństwa nie oznacza, że jest ono wolne od wartości i norm. Nawet w kontekście niereligijnym „to, co jest uznawane, zalecane, szanowane i […] staje się standardem podejmowania decyzji i orientacji w działaniach społecznych“ (Raes 1986, 27). Istnieją więc zasady społeczne nawet tam, gdzie dominuje sekularyzacja. Sekularyzacja spowodowała, że „te wartości społeczne są wyraźnie traktowane priorytetowo“ (Raes 1986, 28) w stosunku do wartości religijnych. Te wartości społeczne nie są nadawane przez siłę wyższą, ale są w pewnym sensie „porozumieniem obywateli“ (Valadier 1986, 36). W rezultacie społeczeństwo ludzkie znajduje się obecnie w „ciągłym konflikcie o wspólne podstawy działania“ (Valadier 1986, 40). Jest to również widoczne w dzisiejszym społeczeństwie, które „jest już wyraźnie wynikiem sekularyzacji“ (Raes 1986, 33).

Jednak nie wszystkie religie po prostu zniknęły. Religie są nadal obecne, ale zostały i są „relegowane do sfery prywatnej jednostki lub rodziny“ (Raes 1986, 11). W ten sposób, spowodowany sekularyzacją, nie mają już bezpośredniego wpływu na państwo i politykę.

 

Literatura

DWDS – Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache (red.): Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. https://www.dwds.de/wb/s%25C3%25A4kularisieren [02.02.2019].

Raes, Jean (1986): Sekularyzacja. W: Kerber, Walter (red.): Secularisierung und Wertewandel. Analizy i refleksje na temat sytuacji społecznej w Europie. Monachium: Peter Kindt, 11-34 (= Fragen einer neuen Weltkultur. Publications of the Research and Study Project of the Rottendorf Foundation at the School of Philosophy, tom 2).

Schrey, Heinz-Horst (1981): Wprowadzenie. W: ders. (Ed.): Secularisation. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1-48 (= Wege der Forschung, Vol. CDXXIV).

Valadier, Paul (1986): Krytyczne pytania dotyczące sekularyzacji. W: Kerber, Walter (red.): Secularisierung und Wertewandel. Analizy i refleksje na temat sytuacji społecznej w Europie. Monachium: Peter Kindt, 35-52 (= Fragen einer neuen Weltkultur. Publikacje Projektu Badań i Studiów Fundacji Rottendorf w Szkole Filozoficznej, tom 2).

https://www.youtube.com/@hyperkulturell

Themen

Antisemitismus Benjamin Haag Bulgarisch Chinesisch Diskriminierung Diversität Dänisch Englisch Estnisch Finnisch Flucht Flüchtlinge Französisch Griechisch Heimat Identität Indonesisch Integration Interkulturelle Kommunikation interkulturelle Kompetenz Interkulturelles Lernen Islam Italienisch Japanisch Koreanisch Kultur Lettisch Litauisch Migration Niederländisch Norwegisch Polnisch Portugiesisch Rassismus Rumänisch Russisch Schwedisch Slowakisch Slowenisch Spanisch Tschechisch Türkisch Ukrainisch Ungarisch Werte
✕
© 2024 Hyperkulturell.de       Impressum      Nutzungsregeln       Datenschutz