Othering

De term „othering“ kan worden afgeleid van het Engelse woord „other“, dat „anders“ betekent.

karakter. In het Duits zou het vertaald kunnen worden als „Jemanden anders(artig) machen“. In de literatuur wordt het ook „veranderen“ of „iemand anders maken“ genoemd.

Het ‚eigene‘ en het ‚vreemde

De term beschrijft een geconstrueerd proces dat mensen definieert als ‚anderen‘ die onderscheiden en gescheiden moeten worden van hun eigen ‚wij‘. Terwijl het eigen sociale beeld op een positieve manier wordt benadrukt, wordt iemand tegelijkertijd geclassificeerd als ‚vreemd‘ of ‚anders‘. Er vindt een dichotome differentiatie en zelfs distantiëring van andere mensen plaats om de eigen ’normaliteit‘ te bevestigen. De externe toekenning van inferioriteit versterkt de eigen geclaimde superioriteit. Deze vaak biologistische argumentatie verwijst echter niet alleen naar de sociale positie van mensen in de samenleving. Klasse, geloof, etniciteit, seksualiteit, geslacht en nationaliteit zijn ook mogelijke categorieën.

Macht bepaalt erbij horen

Riegel beschrijft de binaire relatie als een hegemoniale relatie: „Onder verwijzing naar postkoloniale theorieën en culturele studies worden ‚constructies van anderen‘ opgevat als sociale processen, representaties, vertogen en praktijken waarmee sociaal significante verschillen en afbakeningen worden geproduceerd tegen de achtergrond van een vanzelfsprekende, effectieve normaliteit en mensen worden veranderd in anderen, niet-leden. Ze worden daarbij onderworpen aan een hegemoniale orde van verschil en krijgen een inferieure positie toegewezen“ (Riegel 2016, 8).

Filosofische wortels

Hegel hield zich in zijn Fenomenologie van de geest (1807) al bezig met de vraag hoe de perceptie van het zelf samenhangt met de constructie en afbakening van de Ander. Beauvoir beïnvloedde ook het sociale gender discours met haar concept van alteriteit. De term „anders-zijn“ werd later bedacht door de literatuurwetenschapper Gayatri Chakravorty Spivak.

Literatuur

Mecheril, Paul (2009): „Diversiteit. Ordes van verschil en manieren om ze te verbinden. https://heimatkunde.boell.de/2008/07/01/diversity-differenzordnungen-und-modi-ihrer-verknuepfung [23.04.2018].

Riegel, Christine (2016): Onderwijs, Intersectionaliteit, Othering. Pädagogisches Handeln in widersprüchlichen Verhältnissen. Bielefeld: Transcript.

Spivak, Gayatri Chakravorty (1985): De Rani van Simur. Een essay over het lezen van archieven. In: Barker, Francis et al. (eds.): Europe and its Others. Colchester: Universiteit van Essex, 128-151.