Neo-Nazizm
Tanım
‚Neo-Nazizm‘ terimi, temel özelliği „Nasyonal Sosyalizmi (1945’ten sonra) yeniden canlandırma çabası“ olan bir siyasi grubu ifade eder. Grubun ideolojisinin temel özellikleri milliyetçilik, ırkçılık, otoriter bir „Führerstaat“ talebi ve demokratik ilkelerin ortadan kaldırılmasıdır. Alt-kültürel aşırı sağcılığın aksine, neo-Naziler daha güçlü bir siyasi aktivizm ile karakterize edilirler. Neo-Nazi kesiminin büyük bir bölümü, doğrudan siyasi liderliğin yönelimi ve bu otoriter devlet düzeninin ideal olarak görüldüğü Nazi döneminin ırkçı duygularıyla özdeşleşmektedir. „Ancak bazı kesimlerde Adolf Hitler’in politikaları, sözde gerçek Nasyonal Sosyalizmin „saf doktrininden“ bir sapma olarak görülmektedir.“
Ortaya çıkışı ve yayılması
1970’lerin sonlarından itibaren, özellikle Doğu Almanya’da (1949-1990), Eski Nazilerin aksine Üçüncü Reich ve Adolf Hitler rejimi ile doğrudan bağlantısı olmayan neo-Nazi gruplar oluşmuştur. Neo-Nazizmin temsilcileri bu nedenle çoğunlukla Nasyonal Sosyalizm ideolojilerini benimseyen ve aynı zamanda şiddete daha fazla eğilim gösteren genç insanlardır.
1996 yılında NPD (Almanya Ulusal Demokratik Partisi) federal lideri Udo Voigt, aşırı sağcı yelpazenin giderek daha fazla kesimini ve grubunu partisine kazanmayı başarmış, bunun üzerine kamusal siyasi faaliyetler de giderek artmıştır. Radikal sağın 1997’den bu yana her yıl 100’den fazla gösteri, yürüyüş ve mitingi düzenlenmektedir.
2000 yılında, yüksek saldırganlık düzeyi ve şiddet kullanmaya hazır olmaları nedeniyle çok sayıda dernek yasaklanmış ve yoldaşlık olarak da adlandırılan gevşek insan birlikleri kurulmuştur. Neo-Nazilerin sayısı 2200’dür.
Federal Anayasayı Koruma Dairesi 2007 yılında yaklaşık 4.400 neo-Nazi ve 107 neo-Nazi grup ve örgüt olduğunu tahmin etmiştir. Aşırı sağcıların 5.000’den biraz fazlası genellikle kamuya açık etkinliklerde boy göstermektedir.
2010’dan itibaren aktivistlerin sürekli olarak bunlara karşı harekete geçmesiyle kamuya açık etkinliklerin sayısı azalmıştır. Anayasayı Koruma Dairesi 153 neo-Nazi grubu ve 5.600 neo-Nazi saymaktadır.
- aşırı sağcı sahneler artık müzik sahnelerinde ve alt kültür karma sahnelerinde (holiganlar/rockçılar) de ağ oluşturmuştur. Diğer 6.600 aşırı sağcı birey ve parti dışı yapı bulunmaktadır. Toplamda aşırı sağcı potansiyelin 32.080 kişi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların yaklaşık 13.000’i şiddet odaklı aşırı sağcıdır.
Özellikler ve etki
Neo-Nazizm taraftarları çeşitli özellikler temelinde tanımlanabilir:
– sergilenen, savunulan ve tanık olunan siyasi olarak aşırı, radikal bir tutumu temsil ederler
– liberal, demokratik temel düzen kesinlikle reddedilir
– otoriter ve totaliter bir devlet sistemi arzusu içindedirler
– şiddet yanlısı, ırkçı ve milliyetçi fikirleri temsil ediyorlar
– diğer uluslar aşağı olarak tanımlanır
– bireyin temel haklarını kısıtlayan ve demokrasiyi reddeden „ırk“ temelli bir ulusal topluluk arzusu
– çoğulculuk karşıtlığına ikna olmuşlardır
– militarize edilmiş bir düzen ilkesine sahip lider bir devlet talep ediyorlar
– Devlet düzeninin ideali olarak görülen Nasyonal Sosyalizm ve 3. Reich’ın sürekli inkârı ya da göreceleştirilmesi söz konusudur.
– Yabancılara, göçmenlere ve mültecilere karşı agresif ajitasyon.
Geçmişte aşırı sağcı siyasi görüşlerin destekçileri ve savunucuları genellikle dış görünüşlerinden tanınabiliyordu. Bomber ceketler, Springer botlar ve dazlaklar tipik dış görünüşlerdi. Ancak günümüzde bu, çeşitli önyargılardan sadece bir tanesidir.
Halk arasında, rünler (örneğin: siyah güneş), İskandinav mitolojisinden işaretler (örneğin, „beyaz ırkın“ sembolü olarak beyaz Kelt haçı) veya benzer semboller gruplar tarafından kendilerini tanımlamak için sıklıkla kullanılmaktadır. Aşağıdaki sayısal kodlar da kamuoyu önünde tekrar tekrar kullanılmaktadır: 18 (Adolf Hitler), 88 (Heil Hitler), 14 (14 kelime – David Lane), 19/8 Sieg Heil), 28 (kan ve onur) ve daha birçokları. .
Bu tür semboller ve işaretler, sırasıyla boyanmış veya yazılmış olarak, muhalifleri kışkırtmak ve okunduğunda aidiyet ve topluluk hissini güçlendirmek için kamusal alanda kullanılmaktadır. Gündönümü festivali veya „Ostara“ festivalleri gibi etkinlikler de aşırı sağcı bir alt kültür olarak buluşmak için bahane olarak kullanılmaktadır. Aynı şekilde, belirli markalar, giyim veya müzik tarzları da belirli bir aidiyeti ifade etmektedir:
– Dazlak olarak görünmek (böylece çatışmalarda veya anlaşmazlıklarda avantaj sağlanır).
– belirli müzik grupları ve grupları (Black Metal, Dark Wave)
– Lonsdale gibi bazı markalar birçok neo-Nazi tarafından giyilmiştir. Bu tür markalar, aşırı alt kültüre karşı olduklarını defalarca ilan ettiler ve birçok muhalif, provoke etmek için bunları giymeye başladı
– bağcıklar iki renkte giyilir (biri kırmızı, biri beyaz – kan ve onur)
– Doc Martens markası, olumsuz çağrışımlarını kaybetmeleri için halk arasına sokmak amacıyla kasıtlı olarak zıplama botları üretmeye başladı
– New Balance markası, ayakkabıların üzerindeki „N“ harfi nedeniyle NN tarafından sık sık giyilirdi (ayrıca NN’ye karşı alenen itirafta bulundular)
– Helly Hanson sıklıkla giyilir („H.. H..“)
– Dobermann, Pitbull, Troublemaker, Streetwear, ProViolence gibi markalar genellikle aşırı sağcılarla ilişkilendirilmektedir.
– Dobermann markası sağcı kesimle bağlantılı olduğunu kabul etmiş ve kışkırtmak amacıyla kıyafetlerini örneğin Pitbull’un bulunduğu mağazalarda satmaktadır. Kıyafetler benzer bir tarza sahip olduğundan, her iki marka da sağcı kesimle ilişkilendirilmektedir
Tüm neo-Naziler aşırı sağcıdır, ancak tüm aşırı sağcılar neo-Nazi değildir. Bir kişinin neo-Nazizm alt kültürüne ait olup olmadığını dış görünüşüne bakarak anlayamazsınız.
Neo-Nazizm
Neo-Nazizm, Nasyonal Sosyalizmin temellerine dayanan siyasi ve ideolojik bir harekettir. Neo-Naziler genellikle beyaz ırkın üstün görüldüğü etnik olarak homojen bir toplum için çaba gösterirler. Genellikle anti-liberal, anti-demokratik ve anti-çoğulcudurlar ve hedeflerine ulaşmak için şiddet ve terörizmi bir araç olarak savunurlar.
Neo-Nazizmin son örnekleri ne yazık ki Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya da dahil olmak üzere dünyanın birçok yerinde hala görülmektedir. İşte son dönemde yaşanan bazı olaylar ve gelişmeler:
– Almanya’da aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Federal Meclis’e girdi ve o zamandan bu yana neo-Nazi sahnesindeki köklerinden tamamen kurtulamadı. Nasyonal Sosyalizmi açıkça benimseyen sağcı grup ve bireylerin sayısı da giderek artmaktadır.
– ABD’de Donald Trump’ın yükselişi sağcı hareketi güçlendirmiş ve nefret suçlarında artışa yol açmıştır. Ocak 2021’de Trump destekçileri tarafından Kongre binasına düzenlenen ve çok sayıda neo-Nazi sembolü ve sloganı içeren saldırı bunun bir örneğidir.
– İsveç’te aşırı sağcı Nordik Direniş Hareketi son yıllarda nüfuz kazanmış ve birçok şiddet saldırısı gerçekleştirmiştir. Grubun neo-Nazi çevreleriyle yakın bağlantıları vardır ve siyasi hedeflerine ulaşmak için şiddet kullanılmasını savunmaktadır.
– Avustralya’da son yıllarda neo-Nazizm ile bağlantılı olanlar da dahil olmak üzere sağcı grup ve faaliyetlerde bir artış olmuştur. Şiddet eylemleri ve neo-Nazi görüşleriyle tanınan Antipodean Resistance grubu buna bir örnektir.
Bu örnekler, neo-Nazizmin toplum için hala gerçek bir tehdit olduğunu ve bu ideolojiye ve destekçilerine karşı çıkmaya devam etmemiz gerektiğini göstermektedir.
Edebiyat
Adler, Sabine: Die DDR und ihre Neonazis: Real existierender Rechtsextremismus, 10.10.19, https://www.deutschlandfunk.de/die-ddr-und-ihre-neonazis-real-existierender.862.de.html?dram:article_id=460746 (son erişim 04.12.2020)
Egenberger, Christopher (2008): Woran erkennen ich Rechtsextreme? https://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/41314/woran-erkenne-ich-rechtsextreme?p=0 (son erişim 04.12.2020)
Hennig Eike (1993) „Eski“ ve „Yeni“ Federal Almanya Cumhuriyeti’nde Neo-Nazi Militanlığı ve Yabancı Düşmanı Yaşam Tarzları. İçinde: Otto HU., Merten R. (eds) Rechtsradikale Gewalt im vereinigten Deutschland. VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.https://doi.org/10.1007/978-3-322-97285-9_5 (son erişim 04.12.2020).
Nandlinger, Gabriele: Ne zaman aşırı sağcılık, sağcı radikalizm ya da neo-Nazizmden bahsedeceğiz….? 25.07.2008. https://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/41312/was-ist-rechtsextrem?p=1 (son erişim 04.12.2020)
Radke, Johannes: Der rechtsextreme „Kampf um die Straße“, 14.05.2014, https://www.bpb.de//politik/extremismus/rechtsextremismus/184385/der-rechtsextreme-kampf-um-die-strasse (son erişim tarihi 04.12.2020)
https://www.duden.de/rechtschreibung/Neonazismus (son erişim tarihi 04.12.2020)
https://www.verfassungsschutz.de/de/service/glossar/neonazismus-neonationalsozialismus (son erişim tarihi 04.12.2020)
https://verfassungsschutzberichte.de/pdfs/vsbericht-2000.pdf
https://publikationen.uni-tuebingen.de/xmlui/bitstream/handle/10900/63273/vsb2010.pdf?sequence=1&isAllowed=y