Kültürleşme

Kültürleşme terimi Latince ad „için“ ve cultura „kültür“ terimlerinden oluşur ve bu nedenle bir kültüre giriş olarak tercüme edilebilir (bkz. Ammon 2010, 55). İngiliz ve Kuzey Amerikalı kültürel antropologlar tarafından sömürgeleştirme döneminde, iki yabancı kültür arasındaki temasın sonuçlarını tanımlamak için ortaya atılmıştır. Kültürleşme, daha önce yabancı olan bir kültürün unsurlarının bir birey, bir grup veya bir toplum tarafından benimsenmesi anlamına gelir. Bilgi, değerler, normlar, sezgiler, beceriler, teknikler, alışkanlıklar, özdeşleşmeler, kanaatler, harekete geçme isteği, fiili davranışlar ve hepsinden önemlisi dil benimsenebilir. İçselleştirme, taklit etme ve modelden öğrenme ile karakterize edilen bir öğrenme sürecidir ve çoğunlukla fetih, kolonizasyon, göç, turizm, bilimsel temaslar veya ticari ilişkiler tarafından tetiklenir. Kültürleşme için yabancı kültürlerle doğrudan temas zorunludur.

Kültürleşme türleri

Dört tür kültürleşme ayırt edilebilir: tek taraflı, karşılıklı, tam ve kısmi kültürleşme. Tek taraflı kültürleşme yabancı bir kültürün sadece tek taraflı olarak benimsenmesini tanımlarken, karşılıklı kültürleşme yabancı kültürün iki taraflı olarak benimsenmesi anlamına gelmektedir. Bir kültürün diğer yabancı kültürün tüm unsurlarını benimsediği ve sonucun asimilasyon olduğu tam kültürleşme ile yabancı kültürün sadece kısmi unsurlarının mevcut kültüre entegre edildiği kısmi kültürleşme arasında bir ayrım daha yapılır. Kısmi kültürleĢmede genellikle bölümlere ayırma, yani belirli alanlardaki unsurların bütünleĢtirilmesi söz konusudur.

Ayrıca, kültürleĢme biliĢsel, sosyal, yapısal ve özdeĢleĢme boyutları açısından da ayırt edilebilir. Bilişsel boyut bilgi ve becerilerin edinilmesini, sosyal boyut kültürler arasında sosyal ilişkilerin kurulmasını, yapısal boyut toplumda belirli pozisyonların üstlenilmesini ve kimliksel boyut ise değerlerin ve kimliklerin benimsenmesini içerir (bkz. Esser 2018, 4).

Esser’e göre, çok kültürlü toplumlar başarısız asimilasyon ve dolayısıyla başarısız kültürleşme süreçlerinin sonucudur: „Etnik tabakalaşma ve etnik iş bölümü olmaksızın entegrasyon her zaman belirli bir yapısal asimilasyonu ve bununla bağlantılı olarak diğer alanlarda kültürleşme süreçlerini varsayar“ (Esser 2018, 5).

Esser’e göre etnik çatışmalar, belirli bir toplumsal örgütlenmenin kültürünün belirli unsurlarının varlığına bağımlı olduğu ve grubun ya da toplumun kültürel kimliğinin kültürleşme ile kaybolacağı durumlarda, öncelikle kültürel temasa bir tepki olarak ortaya çıkmaktadır (bkz. Esser 2018, 6).

Edebiyat

Ammon, Ulrich (2010): Akkulturation. In: Glück, Helmut (Hrsg.): Metzler Lexikon Sprache. 4. Aufl. Stuttgart: J. B. Metzler.

Esser, Hartmut (2018): Akkulturation. In: Kopp, Johannes/ Steinbach, Anja (Hrsg.): Grundbegriffe der Soziologie. 12. Aufl. Wiesbaden: Springer.