Hiperkorekcja

Termin hiperkorekcja może być rozumiany jako nadmierna adaptacja. Günthner donosi o następującym incydencie: Chiński student z wymiany, który przyjeżdżał do Niemiec na studia doktoranckie, napisał e-mail do swojej przyszłej matki doktorantki, w którym bardzo wyraźnie przekazał swoje życzenia dotyczące tego, jak wyobraża sobie swój przyjazd i pobyt w kraju goszczącym. Powiedział, kiedy chce zostać odebrany z lotniska, jak powinno być umeblowane jego biuro i że należy znaleźć dla niego odpowiednie mieszkanie.

Nadmierna adaptacja

E-mail wydaje się być instrukcją lub regulaminem. Najwyraźniej chiński student źle zinterpretował to, co Niemcy stereotypowo uważają za jednoznaczność, jasność i bezpośredniość. Jest to przykład nadmiernej adaptacji. I odwrotnie, bardzo ostrożne, niezwykle uprzejme zachowanie Niemców w Chinach, na przykład, może być rozumiane jako hiperkorekcja, ponieważ powoduje alienację z powodu niedopasowania.

Co robi druga osoba?

Można zatem mówić o jednostronnej adaptacji. Pomija to fakt, że każda komunikacja (nie tylko międzykulturowa) charakteryzuje się interakcją. Dlatego pytanie zawsze brzmi: co robi druga osoba? Jeśli ktoś próbuje dostosować się do drugiej osoby, nie oznacza to, że ma do tego prawo lub że druga osoba tego chce. Z etycznego punktu widzenia wydaje się również wątpliwe, dlaczego ktoś powinien jednostronnie się dostosowywać. Pragmatycznym pytaniem jest również to, czy jednostronna adaptacja może być w ogóle utrzymana w dłuższej perspektywie, czy też prowadzi do ślepego zaułka.

Niebezpieczeństwo alienacji

To właśnie różnice w zachowaniu i działaniu są często atrakcyjne w spotkaniach międzykulturowych. Co więcej, druga osoba może zadać sobie to samo pytanie i zachowywać się w sposób adaptacyjny zgodnie ze swoim rozumieniem. Co się wtedy dzieje (porównaj kontrpoprawność)? Niezwykłe jest to, że hiperpoprawność może prowadzić do alienacji, nawet jeśli zbliżenie jest faktycznie zamierzone.

Literatura

Günthner, Susanne (1993): Strategie dyskursu w komunikacji międzykulturowej. Analiza rozmów niemiecko-chińskich.

Polfuß, Jonas (2012): Krytyczny asymilator kulturowy Niemcy dla chińskich uczestników. W: Interculture Journal, Wydanie 17, 27-46.