Catcalling to angielski termin, który w świecie niemieckojęzycznym oznacza „werbalne molestowanie seksualne“ w przestrzeni publicznej (Ismail 2020). W języku angielskim termin street harassment jest również często używany w odniesieniu do zjawiska catcallingu, chociaż obejmuje on również fizyczne napaści w miejscach publicznych (por. DelGreco/Ebesu Hubbard/Denes 2021, 1403).
Catcalling opisuje werbalne i parawerbalne wypowiedzi, które seksualizują daną osobę i/lub odnoszą się do cech fizycznych. Przykładami tego są stwierdzenia takie jak: „Uśmiechnij się, młoda kobieto!“, „Nie bądź taka, błagasz o to w tej sukience“, „Napalony tyłek, cipki!“ lub „Jesteś piękna jak mój samochód!“. (por. CatcallsOfHildesheim 2020)
Molestowanie seksualne, molestowanie uliczne, zaczepki
Molestowanie seksualne, molestowanie uliczne, molestowanie przez nieznajomych i zaczepki nie mogą być od siebie wyraźnie odróżnione. Podczas gdy molestowanie seksualne obejmuje również napaści fizyczne, nękanie uliczne odnosi się bardziej do miejsca nękania, a mianowicie przestrzeni publicznej. Z kolei nękanie przez nieznajomych określa nieistniejącą relację między sprawcą a ofiarą. Molestowanie seksualne funkcjonuje jako termin ogólny, pod którym można podciągnąć molestowanie uliczne, zaczepianie i molestowanie przez nieznajomych.
W tym miejscu należy zauważyć, że w takich kontekstach lepiej jest mówić o molestowaniu seksualnym niż o molestowaniu seksualnym. Wynika to z faktu, że nie jest to przede wszystkim kwestia seksualności, ale molestowania; jednak termin „molestowanie seksualne“ jest bardziej powszechny w powszechnym użyciu.
Motywacja i postrzeganie sprawców
Sprawcy wyzywania mają różne motywy.
Zarówno tak zwane czynniki osobowe, jak i czynniki sytuacyjne odgrywają znaczącą rolę (por. Wesselmann/Kelly 2010, 452). Wśród czynników sytuacyjnych Wesselmann/Kelly wymieniają specyficzne dla grupy konwencje norm i poczucie sprawców, że mogą działać anonimowo i deindywidualnie w grupie (ibid., 453). Ponadto silne poczucie przynależności do grupy obniża próg zahamowania nękania innych ludzi (tamże, 457). Czynniki osobiste są bardziej złożone do zdefiniowania, a ich waga nie została jeszcze ostatecznie wyjaśniona. DelGreco / Ebesu Hubbard / Denes cytują utratę władzy jako wewnętrzną motywację do nękania wśród sprawców, głównie mężczyzn; tj. sprawcy często próbują zrekompensować deficyt władzy, który postrzegają poprzez nękanie, aby jednocześnie poczuć wyższość nad osobami dotkniętymi (DelGreco / Ebesu Hubbard / Denes 2021, 1419).
W samoocenie sprawców płci męskiej nękanie często nie jest oceniane jako takie: catcalling jest raczej rozumiany przez tych mężczyzn jako pozytywny komplement, który ma wyrażać uznanie i sympatię.
Konsekwencje dla sprawców – konsekwencje dla ofiar
Molestowanie uliczne ma cechy, które pokrywają się z molestowaniem seksualnym, takie jak specyfika płci (por. DelGreco/Ebesu Hubbard/Denes 2021, 1420). Niemniej jednak molestowanie seksualne jest często traktowane inaczej z perspektywy prawnej niż z perspektywy społecznej (por. Fileborn., 224). W niektórych krajach istnieją przepisy i projekty ustaw, które chronią pracowników i studentów w przypadku przemocy seksualnej, ale istnieje mniej podstaw prawnych w przypadku molestowania ulicznego (por. Sonntag 2020).
W przypadku przestępstw związanych z molestowaniem ulicznym, a zwłaszcza obrzucaniem wyzwiskami, istnieją zatem ograniczone możliwości działania zgodnie z obecną podstawą prawną.
Z drugiej strony, osoby poszkodowane bardzo cierpią z powodu nieproszonej uwagi, jaką otrzymują. Próbując sobie z tym poradzić, niektóre ofiary mają tendencję do angażowania się w zachowania uprzedmiotawiające siebie i/lub rozwijania zaburzeń odżywiania, ponieważ niechciane komentarze często odnoszą się do ciał ofiar i je seksualizują, tak że taka perspektywa ich własnych ciał jest również przyjmowana przez ofiary (Fairchild 2008, 355).
W niektórych obszarach badań przyjmuje się obecnie, że negatywne konsekwencje wynikające z tego, takie jak depresja lub zaburzenia odżywiania, uzasadniają nawet uznanie nękania ulicznego, a zwłaszcza nękania przez nieznajomych, za odrębną formę dyskryminacji kobiet i osób postrzeganych jako kobiety (ibid.).
Nękanie kredą: Chalk Back
Catcalling i nękanie uliczne to kwestia o zasięgu międzynarodowym, a badania pokazują, że na całym świecie co najmniej 65% kobiet (czasami nawet 90%) było już i/lub jest dotkniętych nękaniem ulicznym (por. DelGreco/Ebesu Hubbard/Denes 2021, 1403).
Chociaż akty te mają miejsce codziennie w przestrzeni publicznej, często trwają zaledwie kilka sekund i dlatego nie zawsze są łatwe do zrozumienia. W tym miejscu wkraczają aktywiści kolektywu Chalk Back. Chalk Back to międzynarodowy ruch prowadzony przez młodych ludzi. Aktywiści wykorzystują sztukę kredową w przestrzeni publicznej do walki z zaczepkami i molestowaniem ulicznym, dokumentując takie doświadczenia w terenie za pomocą komercyjnej kredy ulicznej – tam, gdzie miały one miejsce (ibid.). W ten sposób odzyskują przestrzeń dla poszkodowanych, którzy mogą zacząć unikać miejsc z powodu tych doświadczeń, i sprawiają, że nękanie staje się widoczne dla wszystkich – podczas gdy w przeciwnym razie natychmiast zanika i staje się niewidoczne dla ogółu społeczeństwa w momencie, gdy zostanie wypowiedziane.
Aby nadać akcji pewną trwałość za pomocą zmywalnej kredy, dzielą się zdjęciami swoich kredowych dzieł sztuki w mediach społecznościowych, zwłaszcza na Instagramie.
W ten sposób inicjują dyskusje na temat przezywania i nękania w przestrzeni publicznej, a także w sieciach społecznościowych i podnoszą świadomość na ten temat, w tym podczas warsztatów. W oparciu o konto @catcallsofnyc na Instagramie, każde konto Chalk Back nosi nazwę @catcallsof*location*. Działania Chalk Back można obecnie śledzić na 6 kontynentach, w 49 krajach i ponad 150 miastach.