Blackfacing

Blackfacing oznacza charakteryzowanie białej osoby za pomocą czarnej farby, aby nadać jej pozory posiadania innego koloru skóry. Praktyka ta jest rozpowszechniona w całych Niemczech i stosowana np. w przedstawieniach teatralnych, paradach karnawałowych czy grupach kolędniczych. Oprócz zmiany wizualnej blackfacing ma również wymiar polityczny, który w ostatnich latach wywołał intensywny dyskurs (por. Voss 2014, 103).

Tradycja kolonialna
„Blackfacing / Czarna twarz to teatralna i rozrywkowa maskarada, która wywodzi się z XIX-wiecznych Stanów Zjednoczonych, ale przyjęła się także w Europie na początku europejskich rządów kolonialnych.“ (Khabo Koepsell 2015, 48) W tak zwanych „minstrel shows“ biali aktorzy charakteryzowali się czarną farbą lub węglem i „przedstawiali rasistowskie stereotypy czarnej ludności“. […] Czarny kolor skóry, w tradycji blackfacingu, zawsze oznaczał prymitywizm i ograniczenie umysłowe.“ (Khabo Koepsell 2015, 48) Współczesny blackfacing wykorzystuje więc rasistowskie tradycje i je reprodukuje.

Blackfacing w Niemczech
W ostatnich latach wydarzenia kulturalne w Niemczech, w których zastosowano blackfacing, były omawiane niezwykle krytycznie. Przykładem może być spektakl teatralny Ich bin nicht Rappaport (Nie jestem Rappaportem) wystawiony przez Schlosspark Theater w Berlinie 5 stycznia 2012 r. lub program ZDF Wetten, dass…? z grudnia 2013 r., w którym mieszkańcy Augsburga przebrali się za Jima Knopfa i Lukasa – maszynistę lokomotywy. Nawet jeśli blackfacing w Niemczech nie wpisuje się bezpośrednio w tradycję amerykańskich minstrel shows, a intencji osób odpowiedzialnych za powyższe przykłady nie można uznać za rasistowskie, blackfacing opiera się na stereotypach i rasistowskich wyobrażeniach, które zostały ukształtowane przez kolonialną przeszłość.

Rasizm jest niezależny od intencji

Osoby kolorowe (np. aktywiści stowarzyszenia Bühnenwatsch) krytykują „władzę białych ludzi w definiowaniu rasizmu“ (Ganz 2012, 127) i wskazują, że rasizm ma często charakter strukturalny i może być popełniany niezależnie od intencji. Na przykład Hylton zauważył, że ludzie na widowni podczas meczów tenisowych Sereny Williams malowali się na czarno, zauważając: „Niektórzy twierdzą, że malowanie twarzy podczas wyścigów samochodowych i innych wydarzeń sportowych i rekreacyjnych jest w dobrym tonie i stanowi dobrą zabawę dla wszystkich. Dla tych ludzi blackfacing należy do kategorii nieszkodliwej i niewinnej zabawy. Jednak inne jego odczytanie jest takie, że żadne przedstawienie blackface nie może być neutralne pod względem wpływu na społeczności etniczne Czarnych i miorytety. Niezaprzeczalnym faktem jest, że społeczności czarnoskóre i mniejszościowe są wrażliwe, a tym samym podatne na występowanie blackface.“ (Hylton 2018, 11)