Assimilatie

Onder assimilatie wordt verstaan de toenadering tot een staat of de inlijving. Van het Latijnse assimilatio kan worden afgeleid dat iets gelijkend of aangepast wordt gemaakt (vgl. Duden 2013). Deze assimilatie komt in vele contexten voor. De term kan bijvoorbeeld worden genoemd bij de acclimatisatie. Mensen die naar verre landen reizen, moeten zich eerst aanpassen aan de nieuwe externe omstandigheden. Dit omvat de tijdsverandering, de temperatuur en de lichtomstandigheden (cf. Spektrum.de 2018). Assimilatie komt ook voor in de context van taalkunde, biologie, leerpsychologie en cultuur.

Assimilatie in de context van de leerpsychologie

In zijn theorie hield Jean Piaget zich bezig met de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Daarbij behandelt hij twee beknopte processen. Enerzijds beschrijft hij accommodatie, die het vermogen beschrijft om het leergedrag te veranderen. Ten tweede is assimilatie het opnemen van nieuwe ervaringen in bestaande schemata. De reeds bestaande kennis wordt gebruikt om de nieuwe externe prikkels in te delen in bekende patronen en om bepaalde situaties op elkaar te laten lijken. Daarbij kan de waarneming zodanig worden veranderd dat de specifieke situatie kan worden beheerst (vgl. Hoppe-Graff 2014, 150-152).

Een voorbeeld van assimilatie is een kind dat voor het eerst een medicijnbal in een doel wil schoppen. Het kind heeft al ervaring met het trappen van een voetbal door de bal met de voet te trappen. Daardoor vliegt de bal door zijn eigenschappen in het beoogde doel. Het kind weet dat de bal door zijn kracht is verplaatst. Op basis van deze eerdere ervaring past het kind geleidelijk zijn krachtuitoefening op de medicijnbal aan, zodat deze na een trap het doel bereikt.

Assimilatie in een culturele context

Net als aanpassing vindt assimilatie plaats in een culturele context. Meer specifiek betekent het „de aanpassing van leden van de minderheidssamenleving aan de normen, specificaties, gedragscodes en standaarden van de meerderheidssamenleving“ (Hoesch 2018, 82). Hier wordt vaak het opgeven van culturele, religieuze en etnische identiteiten bedoeld. In het assimilatieonderzoek is deze negatief geconnoteerde opvatting omstreden en momenteel niet nader uitgewerkt. Assimilatiebeleid is echter reëel, aangezien bevolkingsgroepen vaak onder dwang worden geassimileerd (vgl. Hoesch 2018, 82 e.v.).

Assimilatie krijgt daardoor een negatieve connotatie. Daarom wordt in openbare debatten vaak gesproken over integratie, hoewel het assimilatieproces wordt bedoeld. Er zijn vaak voorbeelden van gedwongen assimilatie door politieke wil. Zo dwong de Canadese regering „tussen 1874 en de jaren zeventig ongeveer 150.000 Inuit en Métis kinderen naar kostscholen“ (Hoesch 2018, 83), zodat deze kinderen werden gescheiden van hun familie en geïsoleerd van hun cultuur van herkomst.