Affirmative Action – Akcja afirmatywna

Terminem akcja afirmatywna określa się różne działania mające na celu przezwyciężenie dyskryminacji w „życiu zawodowym i publicznym“ (Peters/ Birkhäuser 2005, 1).

Geneza akcji afirmatywnej

Geneza programów akcji afirmatywnej leży w Civil Rights Act z 1964 r. Akcja afirmatywna zawdzięcza swoje pochodzenie Tytułowi VI, który mówi, że „żadna osoba w Stanach Zjednoczonych, ze względu na rasę, kolor skóry lub pochodzenie narodowe nie może być pozbawiona korzyści lub podlegać dyskryminacji w ramach jakiegokolwiek programu lub działania otrzymującego federalną pomoc finansową“ (42 U. S. C. 2000 d). W ten sposób rząd federalny może grozić firmom, instytucjom akademickim (patrz wyżej) wstrzymaniem wsparcia finansowego i rozwiązaniem kontraktów (por. Hildebrandt 2005, 475).

Środki akcji afirmatywnej

Środki akcji afirmatywnej można podzielić na trzy rodzaje:

1. Programy szkoleniowe mające na celu podniesienie kwalifikacji zawodowych i akademickich mniejszości (por. tamże).
2. Cele i harmonogramy, „które wyznaczają stosunkowo elastyczne wytyczne czasowe dotyczące rekrutacji lub przyjęcia mniejszości do firmy, organizacji, instytucji“ (tamże).
3. Stałe kwoty, których celem jest zwiększenie udziału mniejszości w firmach, organizacjach i instytucjach oraz realizacja „ideału sprawiedliwości, jakim jest proporcjonalna reprezentacja“ (tamże, 475).

Działania afirmatywne dotyczą instytucji akademickich, przedsiębiorstw, urzędów politycznych, administracji lokalnej, stanowej i federalnej, a także instytucji, które otrzymują wsparcie finansowe od rządu federalnego (por. tamże).

Dyskryminacja odwrotna jako skrajna forma akcji afirmatywnej

Skrajną formą akcji afirmatywnej jest dyskryminacja odwrotna. Jeśli np. kobieta i mężczyzna o takich samych kwalifikacjach ubiegają się o tę samą pracę, a kobieta jest preferowana ze względu na kwotę kobiet, to kandydat płci męskiej jest w gorszej sytuacji. W tym przypadku płeć jest czynnikiem decydującym o przydziale miejsc pracy, a więc ma miejsce dyskryminacja odwrotna (Peters/ Birkhäuser, 6).

Literatura

Civil Rights Acts of 1964, Public Law 88–352 (1964), 42 U. S. C. 2000.
Hildebrandt, Mathias (2005): Multikulturalismus und Political Correctness in den USA. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
Peters, Anne/ Birkhäuser, Noah (2005): Affirmative Action à l’Américaine – Vorbild für Europa? W: Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht 65, 1-34.