Νεοναζισμός
Ορισμός
Ο όρος „νεοναζισμός“ αναφέρεται σε μια πολιτική ομάδα που έχει ως βασικό χαρακτηριστικό της την „προσπάθεια (μετά το 1945) να αναβιώσει τον εθνικοσοσιαλισμό“. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ιδεολογίας της ομάδας είναι ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, το αίτημα για ένα αυταρχικό „Führerstaat“ και η κατάργηση των δημοκρατικών αρχών. Σε αντίθεση με τον υποπολιτισμικό δεξιό εξτρεμισμό, οι νεοναζί χαρακτηρίζονται από ισχυρότερο πολιτικό ακτιβισμό. Ένα μεγαλύτερο μέρος της νεοναζιστικής σκηνής ταυτίζεται άμεσα με τον προσανατολισμό της πολιτικής ηγεσίας και τα ρατσιστικά αισθήματα της ναζιστικής εποχής, στην οποία αυτή η αυταρχική κρατική τάξη θεωρείται ως το ιδανικό. „Σε τμήματα της σκηνής, ωστόσο, οι πολιτικές του Αδόλφου Χίτλερ θεωρούνται ως απόκλιση από το „καθαρό δόγμα“ του υποτιθέμενου αληθινού εθνικοσοσιαλισμού“.
Ανάδυση και εξάπλωση
Από τα τέλη περίπου της δεκαετίας του 1970 και μετά, σχηματίστηκαν νεοναζιστικές ομάδες, κυρίως στη ΛΔΓ (1949-1990), οι οποίες, σε αντίθεση με τους Παλαιούς Ναζί, δεν έχουν άμεση σχέση με το Τρίτο Ράιχ και το καθεστώς του Αδόλφου Χίτλερ. Οι εκπρόσωποι του νεοναζισμού είναι επομένως κυρίως νέοι άνθρωποι που ασπάζονται τις ιδεολογίες του εθνικοσοσιαλισμού και παρουσιάζουν επίσης μεγαλύτερη τάση για βία.
Το 1996, ο ομοσπονδιακός ηγέτης του NPD (Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας) Udo Voigt κατάφερε να προσεταιριστεί όλο και περισσότερα τμήματα και ομάδες του ακροδεξιού φάσματος στο κόμμα του, οπότε και η δημόσια πολιτική δραστηριότητα αυξήθηκε όλο και περισσότερο. Από το 1997, πραγματοποιούνται ετησίως περισσότερες από 100 διαδηλώσεις, πορείες και συγκεντρώσεις της ριζοσπαστικής δεξιάς.
Το 2000, πολλές ενώσεις απαγορεύτηκαν λόγω του υψηλού επιπέδου επιθετικότητας και της ετοιμότητας για χρήση βίας, και δημιουργήθηκαν χαλαρές ενώσεις ανθρώπων, που ονομάζονται επίσης συντροφικές οργανώσεις. Ο αριθμός των νεοναζί ανέρχεται σε 2200.
Το 2007, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος υπολόγισε ότι υπήρχαν περίπου 4.400 νεοναζί και 107 νεοναζιστικές ομάδες και οργανώσεις. Λίγο περισσότεροι από 5.000 ακροδεξιοί εξτρεμιστές εμφανίζονται συνήθως σε δημόσιες εκδηλώσεις.
Από το 2010 και μετά, ο αριθμός των δημόσιων εκδηλώσεων μειώθηκε, καθώς οι ακτιβιστές ενήργησαν επανειλημμένα εναντίον τους. Το Γραφείο Προστασίας του Συντάγματος καταγράφει 153 νεοναζιστικές ομάδες και 5.600 νεοναζί.
2019. οι ακροδεξιές εξτρεμιστικές σκηνές δικτυώνονται πλέον και σε μουσικές σκηνές και υποπολιτισμικές μικτές σκηνές (χούλιγκανς/ροκάδες). Υπάρχουν 6.600 άλλα ακροδεξιά εξτρεμιστικά άτομα και μη κομματικές δομές. Συνολικά, το ακροδεξιό εξτρεμιστικό δυναμικό εκτιμάται σε 32.080 άτομα, εκ των οποίων περίπου 13.000 είναι ακροδεξιοί εξτρεμιστές που προσανατολίζονται στη βία.
Χαρακτηριστικά και επιρροή
Οι οπαδοί του νεοναζισμού μπορούν να προσδιοριστούν με βάση διάφορα χαρακτηριστικά:
– αντιπροσωπεύουν μια πολιτικά ακραία, ριζοσπαστική στάση η οποία επιδεικνύεται, υποστηρίζεται και μαρτυρείται
– η φιλελεύθερη, δημοκρατική βασική τάξη απορρίπτεται αυστηρά
– έχουν την επιθυμία για ένα αυταρχικό και ολοκληρωτικό κρατικό σύστημα
– εκπροσωπούν βίαιες, ρατσιστικές και εθνικιστικές ιδέες
– τα άλλα έθνη περιγράφονται ως κατώτερα
– η επιθυμία για μια εθνική κοινότητα με βάση τη „φυλή“, η οποία περιορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα του ατόμου και απορρίπτει τη δημοκρατία
– είναι πεπεισμένοι για τον αντιπλουραλισμό
– απαιτούν ένα κράτος ηγέτη με στρατιωτικοποιημένη αρχή της τάξης
– υπάρχει μια συνεχής άρνηση ή σχετικοποίηση του εθνικοσοσιαλισμού και του 3ου Ράιχ, το οποίο θεωρείται ως το ιδανικό μιας κρατικής τάξης.
– Επιθετική διέγερση κατά των αλλοδαπών, των μεταναστών και των προσφύγων.
Στο παρελθόν, οι υποστηρικτές και οι υπέρμαχοι των ακροδεξιών πολιτικών απόψεων μπορούσαν συχνά να αναγνωριστούν από την εμφάνισή τους. Τα μπουφάν βομβαρδιστικών, οι μπότες Springer και οι σκίνχεντ ήταν η τυπική εξωτερική εμφάνιση. Σήμερα, ωστόσο, αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές προκαταλήψεις.
Στο κοινό, οι ομάδες χρησιμοποιούν συχνά ρούνους (π.χ.: μαύρος ήλιος), σύμβολα από τη σκανδιναβική μυθολογία (για παράδειγμα, ο λευκός κέλτικος σταυρός ως σύμβολο της „λευκής φυλής“) ή παρόμοια σύμβολα για να αναγνωρίζονται. Οι ακόλουθοι αριθμητικοί κωδικοί χρησιμοποιούνται επίσης επανειλημμένα δημοσίως: 18 (Αδόλφος Χίτλερ), 88 (Heil Hitler), 14 (14 λέξεις – David Lane), 19/8 Sieg Heil), 28 (αίμα και τιμή) και πολλοί άλλοι. .
Τέτοια σύμβολα και σημάδια χρησιμοποιούνται δημόσια, αντίστοιχα ζωγραφισμένα ή γραμμένα, για να προκαλέσουν τους αντιπάλους και να ενισχύσουν το αίσθημα του ανήκειν και της κοινότητας όταν διαβάζονται. Εκδηλώσεις όπως η γιορτή του ηλιοστασίου ή τα φεστιβάλ „Ostara“ χρησιμοποιούνται επίσης ως πρόσχημα για να συναντηθούν ως ακροδεξιά υποκουλτούρα. Παρομοίως, ορισμένες μάρκες, είδη ένδυσης ή μουσικά στυλ εκφράζουν μια ορισμένη ένταξη:
– Εμφάνιση ως skinheads (έτσι ώστε να δίνεται πλεονέκτημα σε συγκρούσεις ή διαμάχες).
– ορισμένα μουσικά συγκροτήματα και μπάντες (Black Metal, Dark Wave)
– ορισμένες μάρκες, όπως η Lonsdale, φορέθηκαν από πολλούς νεοναζί. Τέτοιες μάρκες δήλωναν επανειλημμένα την αντίθεσή τους στην ακραία υποκουλτούρα και πολλοί αντίπαλοί της άρχισαν να τις φορούν για να προκαλέσουν
– τα κορδόνια φοριούνται σε δύο χρώματα (ένα κόκκινο, ένα λευκό – αίμα & τιμή)
– η μάρκα Doc Martens άρχισε σκόπιμα να παράγει μπότες άλματος προκειμένου να τις φέρει στο λαό, ώστε να χάσουν την αρνητική τους χροιά
– η μάρκα New Balance φοριόταν συχνά από την NN λόγω του „Ν“ στα παπούτσια (ομολόγησαν επίσης δημοσίως κατά της NN)
– Η Helly Hanson φοριέται συχνά („H.. H.. H..“)
– μάρκες όπως Dobermann, Pitbull, Troublemaker, Streetwear, ProViolence συνδέονται συχνά με ακροδεξιούς εξτρεμιστές.
– η μάρκα Dobermann έχει παραδεχτεί δεσμούς με τη δεξιά σκηνή και πωλεί σκόπιμα τα ρούχα της σε καταστήματα με, για παράδειγμα, Pitbull, προκειμένου να προκαλέσει. Καθώς τα ρούχα έχουν παρόμοιο στυλ, και στις δύο μάρκες αποδίδονται οι δεσμοί με τη δεξιά σκηνή
Όλοι οι νεοναζί είναι ακροδεξιοί εξτρεμιστές, αλλά δεν είναι όλοι οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές νεοναζί. Δεν μπορείτε να καταλάβετε αν κάποιος ανήκει στην υποκουλτούρα του νεοναζισμού ή όχι με βάση την εξωτερική του εμφάνιση.
Ο νεοναζισμός είναι ένα πολιτικό και ιδεολογικό κίνημα που βασίζεται στα θεμέλια του εθνικοσοσιαλισμού. Οι νεοναζί συχνά επιδιώκουν μια εθνοτικά ομοιογενή κοινωνία στην οποία οι λευκές φυλές θεωρούνται ανώτερες. Είναι συνήθως αντιφιλελεύθεροι, αντιδημοκρατικοί και αντιπλουραλιστές και υποστηρίζουν τη βία και την τρομοκρατία ως μέσο για την επίτευξη των στόχων τους.
Πρόσφατα παραδείγματα νεοναζισμού είναι δυστυχώς ακόμη εμφανή σε πολλά μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής και της Αυστραλίας. Ακολουθούν ορισμένα από τα πρόσφατα περιστατικά και τις εξελίξεις:
– Στη Γερμανία, η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) εισήλθε στην Μπούντεσταγκ και έκτοτε δεν έχει αποβάλει εντελώς τις ρίζες της στη νεοναζιστική σκηνή. Υπάρχει επίσης ένας αυξανόμενος αριθμός ακροδεξιών ομάδων και ατόμων που ασπάζονται ανοιχτά τον εθνικοσοσιαλισμό.
– Στις ΗΠΑ, η άνοδος του Ντόναλντ Τραμπ ενίσχυσε το δεξιό κίνημα και οδήγησε σε αύξηση των εγκλημάτων μίσους. Παράδειγμα αποτελεί η επίθεση στο κτίριο του Καπιτωλίου τον Ιανουάριο του 2021 από υποστηρικτές του Τραμπ, η οποία περιείχε πολλά νεοναζιστικά σύμβολα και συνθήματα.
– Στη Σουηδία, το ακροδεξιό Κίνημα Σκανδιναβικής Αντίστασης έχει αποκτήσει επιρροή τα τελευταία χρόνια και έχει πραγματοποιήσει αρκετές βίαιες επιθέσεις. Η ομάδα έχει στενούς δεσμούς με τη νεοναζιστική σκηνή και υποστηρίζει τη χρήση βίας για την επίτευξη των πολιτικών της στόχων.
– Στην Αυστραλία, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση των ακροδεξιών ομάδων και δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν δεσμούς με τον νεοναζισμό. Ένα παράδειγμα είναι η ομάδα Antipodean Resistance, η οποία είναι γνωστή για τις βίαιες δράσεις της και τις νεοναζιστικές απόψεις της.
Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ότι ο νεοναζισμός εξακολουθεί να αποτελεί πραγματική απειλή για την κοινωνία και ότι πρέπει να συνεχίσουμε να αντιτασσόμαστε σε αυτή την ιδεολογία και τους υποστηρικτές της.
Λογοτεχνία
Adler, Sabine: Die DDR und ihre Neonazis: Real existierender Rechtsextremismus, 10.10.19, https://www.deutschlandfunk.de/die-ddr-und-ihre-neonazis-real-existierender.862.de.html?dram:article_id=460746 (τελευταία πρόσβαση 04.12.2020)
Egenberger, Christopher (2008): https://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/41314/woran-erkenne-ich-rechtsextreme?p=0 (τελευταία πρόσβαση 04.12.2020)
Hennig Eike (1993) Νεοναζιστική μαχητικότητα και ξενοφοβικός τρόπος ζωής στην „παλαιά“ και τη „νέα“ Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Στο: Otto HU., Merten R. (επιμ.) Rechtsradikale Gewalt im vereinigten Deutschland. VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.https://doi.org/10.1007/978-3-322-97285-9_5 (τελευταία πρόσβαση 04.12.2020).
Nandlinger, Gabriele: Πότε μιλάμε για δεξιό εξτρεμισμό, δεξιό ριζοσπαστισμό ή νεοναζισμό….; 25.07.2008. https://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/41312/was-ist-rechtsextrem?p=1 (τελευταία πρόσβαση 04.12.2020)
Radke, Johannes: Der rechtsextreme „Kampf um die Straße“, 14.05.2014, https://www.bpb.de//politik/extremismus/rechtsextremismus/184385/der-rechtsextreme-kampf-um-die-strasse (τελευταία πρόσβαση στις 04.12.2020)
https://www.duden.de/rechtschreibung/Neonazismus (τελευταία πρόσβαση στις 04.12.2020)
https://www.verfassungsschutz.de/de/service/glossar/neonazismus-neonationalsozialismus (τελευταία πρόσβαση στις 04.12.2020)
https://verfassungsschutzberichte.de/pdfs/vsbericht-2000.pdf
https://publikationen.uni-tuebingen.de/xmlui/bitstream/handle/10900/63273/vsb2010.pdf?sequence=1&isAllowed=y