Δραματοποίηση και αποδραματοποίηση του φύλου

Στη συμπεριφορά και την επικοινωνία με γνώμονα το φύλο, υπάρχει συχνά το πρόβλημα ότι, αφενός, η κοινωνικά κατασκευασμένη κατηγορία του φύλου πρέπει να διαλυθεί προκειμένου να υποστηριχθεί η ατομικότητα των ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά, όμως, το φύλο πρέπει συχνά να αντιμετωπιστεί πρώτα για να αποσαφηνιστούν οι κοινωνικές διαφορές. Για να αντιμετωπιστεί σωστά αυτή η αμφισημία, πρέπει να προκύψει μια ισορροπία μεταξύ δραματοποίησης και αποδραματοποίησης του φύλου.

Δραματοποίηση

Στη δραματοποίηση, οι πτυχές του φύλου τονίζονται ρητά. Το πρόβληµα εδώ είναι ότι οι οµάδες φύλου διχοτοµούνται και οι διαφορές εντός των οµάδων φύλου χάνονται, γεγονός που µπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση στερεοτύπων φύλου. Αν ένας ρόλος φύλου πρώτα κατασκευάζεται ή οπτικοποιείται, για να αποδομηθεί ξανά, υπάρχει ο κίνδυνος να αποτυπωθεί εντονότερα ο παραδοσιακός ρόλος του φύλου. Κατά συνέπεια, είναι απαραίτητος ένας διαφοροποιημένος και ακριβής χειρισμός της εκάστοτε έμφυλης αναφοράς. Η δραματοποίηση έχει νόημα, αν πρόκειται να παρακινηθεί ο συνομιλητής να σκεφτεί τις σχέσεις των φύλων. Η δραματοποίηση του φύλου ενδείκνυται ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν διακρίσεις λόγω φύλου ή όπου εμποδίζεται η ανάπτυξη της ατομικής ποικιλομορφίας.

Αποδραματοποίηση

Αποφεύγονται οι αποδόσεις ή οι ιδιαιτερότητες που σχετίζονται με το φύλο, χωρίς όμως να εξουδετερώνονται. Η αποδραματοποίηση χρησιμεύει στην ευαισθητοποίηση άλλων κατηγοριών που διακρίνουν τους ανθρώπους μεταξύ τους σε ατομικό ή κοινωνικό επίπεδο και οι οποίες δεν σχετίζονται με το κατασκευασμένο φύλο. Είναι λογικό να χρησιμοποιείται η αποδραματοποίηση ως συνέπεια ή αντίδραση σε μια κατάσταση που δραματοποιεί το φύλο, προκειμένου να τεθεί σε προοπτική. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί, για παράδειγμα, όταν ο συνομιλητής αναδεικνύει τακτικά τις διαφορές φύλου αποδίδοντας ορισμένα χαρακτηριστικά ή ικανότητες στις γυναίκες ή στους άνδρες.

Βιβλιογραφία

Debus, Katharina (2012): Δραματοποίηση, αποδραματοποίηση και μη δραματοποίηση στην εκπαίδευση με γνώμονα το φύλο. Στο: Debus, Katharina/ Könnecke, Bernard/ Schwerma, Klaus/ Stuve, Olaf (επιμ.): Geschlechterreflektierte Arbeit mit Jungen an der Schule. Κείμενα για την παιδαγωγική και την περαιτέρω εκπαίδευση γύρω από την εργασία των αγοριών, το φύλο και την εκπαίδευση. Βερολίνο: Dissens e. V., 149-158.

Frohn, Judith/ Süßenbach, Jessica (2012): Σχολικός αθλητισμός με ευαισθησία ως προς το φύλο. Η κάλυψη των διαφορετικών αναγκών των κοριτσιών και των αγοριών στον αθλητισμό με επάρκεια σε θέματα φύλου. Στο: Sportpädagogik. Zeitschrift für Sport, Spiel und Bewegungserziehung 6/2012, 2-7.